Zorg op SGW
De juiste begeleiding voor iedere leerling is essentieel. Zowel op sociaal als persoonlijk vlak worden de leerlingen zo goed mogelijk opgevolgd. Goede zorg start met goed onderwijs in de klas, waarbij aandacht is voor de totale ontwikkeling van alle leerlingen.
We zijn een leerlinggerichte school waar laagdrempelig contact belangrijk is. Dit wil zeggen dat onze deur voor leerlingen en ouders altijd open staat.
Bij aanvang van een schooljaar werken we hard aan een zorgzame en veilige klasomgeving, geven we de leerlingen de tijd om zich te kunnen aanpassen, bieden we kansen om stil te staan bij nieuwe ervaringen.
Preventie van problemen is een essentieel onderdeel van de basiszorg. Problemen worden zoveel mogelijk voorkomen. Dat doen we op onze school o.a. door:
• Elke klas heeft een klassenleraar, zij bieden de eerstelijnszorg en coachen de klas.
• Er is een leerlingenbegeleider per graad voor de leerlingen, de ouders, de leerkrachten en de opvoeders.
• We schenken aandacht aan leren leren via de executieve functies en we starten studiebegeleiding op wanneer dat nodig blijkt.
• De leerkracht werkt tijdens de les niet alleen op de (vak)inhoudelijke aspecten, maar besteedt ook aandacht aan leerbegeleiding: hoe moet je de leerstof studeren?
• We geven aandacht aan het ontwikkelen van sociale vaardigheden binnen en buiten de lessen.
• We stellen het welbevinden van leerlingen centraal: hun mening en beleving telt! Leerlingen kunnen vrijblijvend ook lid worden van de leerlingenraad.
• Niet alle problemen kunnen voorkomen worden en daarom vormt het systematisch opvolgen van alle leerlingen en het tijdig signaleren van problemen een zeer belangrijke pijler in de brede basiszorg.
• De opvolging van de leerlingen gebeurt via het leerlingenvolgsysteem en via de klassenraden: profielklassenraad na observatieperiode van een maand, twee klassenraaddagen/schooljaar en wanneer het nodig is.
• Onze basiszorg sluit aan bij het concept van “universeel ontwerp”. Van bij de start creëren we een aanbod waar zoveel mogelijk leerlingen voordeel uit halen: UDL, ‘universal design for learning’.
LEERBEGELEIDING
Naast degelijk onderwijs verstrekken is het begeleiden van leerlingen een opdracht waaraan wij veel aandacht besteden. Sommige leerlingen leren “vanzelf”, zo lijkt het wel. Met een kleine inspanning behalen zij de gewenste resultaten. Voor anderen loopt het niet allemaal van een leien dakje. Zij kunnen meer moeilijkheden ondervinden om geconcentreerd aan het werk te gaan of zij stellen hun inspanningen tot het laatste moment uit of ze laten zich makkelijk verleiden om met gsm, laptop, smartphone, tv … bezig te zijn. Op SGW begeleiden we deze leerlingen gericht en zorgen we voor ondersteuning, remediëring en differentiatie.
Als doorstroomschool is het ontwikkelen van een goede leerhouding en leermethode een essentiële vaardigheid die nodig is om hoger onderwijs aan te vatten.
Elke leerling heeft de uitdaging om te ontdekken wat zijn of haar leerstrategie is. Deze zoektocht is niet evident. Zeker niet wanneer een leerling in de lagere school deze strategieën niet heeft ontwikkeld. Dat was toen misschien niet echt nodig. Leren leek wel vanzelf te gaan.
Plots botsen leerlingen in het secundair onderwijs: sommige zijn het noorden kwijt, raken verzeild in een demotivatie. Verveling slaat toe of ze merken dat de klassieke manier van leren niet werkt voor hen. Deze leerlingen mogen niet uit de boot vallen.
In de eerste plaats is het belangrijk dat elke leerling inzicht heeft in de executieve functies (EF). Het zijn de denkfuncties die iedereen nodig heeft om succesvol te kunnen functioneren. Zo neem je beslissingen, voer je een opdracht uit, denken we na over hoe we iets zullen aanpakken en kunnen we samenwerken met anderen.
Deze executieve functies aanleren klinkt gewichtig. Daarom hebben we dit vertaald naar een concreet beeld: onze SGW-boot. Verschillende onderdelen op en rond de boot stellen de executieve functies voor.
Vanaf de eerste weken in het nieuwe schooljaar bij al onze eerstejaars zetten we hierop in. Zo krijgen de leerlingen zicht op hun EF en ontdekken ze welke al goed ontwikkeld zijn. Diegene die uitblijven: daar zullen we aan werken. Dit gebeurt in de lessen Sava in het eerste jaar, waar ‘Leren leren’ een belangrijke plaats krijgt in het lessenpakket.
Hoe studeren? Dat ontdek je in de studiebegeleiding!
Naast alle tips en tricks uit de lessen hebben sommige leerlingen nood aan een individuele leerbegeleiding. Deze leerlingen worden uitgenodigd naar de studiebegeleiding na overleg met de klassenraad, leerlingenbegeleiding of directie. Concreet worden de leerlingen verzocht enkele sessies in de studiebegeleiding te volgen, waarbij een leerkracht hen begeleidt in het plannen, aanpakken en het correct leren van hun lessen.
En wat met cognitief sterke leerlingen?
Voor de meeste leerlingen is de leerstof nét moeilijk genoeg om de persoonlijkheidsfactoren zoals leren doorzetten, leren falen, leren omgaan met kritiek te ontwikkelen. Voor cognitief sterke leerlingen (CSF-leerlingen) is de normale leerstof echter te gemakkelijk zodat ze de kracht in zichzelf niet ontwikkelen. De kans bestaat dat ze daardoor vroeg of laat in de problemen komen.
Soms zijn bepaalde executieve functies onvoldoende ontwikkeld of beoefend. Dan vormen ze een hindernis bij het leerproces. Voor veel cognitief sterke leerlingen (CSF) volstaan enkele aanpassingen in de brede basiszorg of verhoogde zorg. Zo kunnen we werken aan bepaalde executieve functies, nemen we hen mee op sleeptouw en volgen ze de juiste koers.
Voor een aantal andere CSF-leerlingen zijn de onderwijs- en opvoedingsbehoeften niet meteen duidelijk. Ze zwemmen tegen de stroom in. Bij deze leerlingen gooien we het over een andere boeg. Een aangepast traject is dan aangewezen. Het SGW-traject heet #boei en is tevens de naam van onze SGW-boot. De naam is bewust gekozen. Enerzijds hopen we dat we deze leerlingen via een gerichte aanpak opnieuw kunnen ‘boeien’, anderzijds is een boei ook een veiligheid om de ondiepe wateren aan te geven. Een boei wijst de gevaren aan en biedt een houvast.
Wij hopen zo dat op SGW elke leerling – en dus ook de cognitief sterk functionerende – zichzelf kan zijn waardoor hij kracht en perspectief krijgt om de best mogelijke versie van zichzelf te worden.
Ons CSF-beleid maakt deel uit van onze gerichte leerlingenbegeleiding. Net zoals bij onze zorgleerlingen hebben we aandacht voor:
- het herkennen en signaleren
- zich goed voelen op school en aandacht schenken aan eigenwaarde
- het in kaart brengen van hun onderwijsbehoeften
- afhankelijk van de behoeften een traject opstarten
Dit alles wordt begeleid door een kernteam bestaande uit de leerlingenbegeleiders, leerkrachten ‘Leren Leren’ en leerkrachten die zich professionaliseerden (traject ‘Hoogbloeier’). Om een gedegen beleid te kunnen voeren volgde één van de leerlingenbegeleiders het postgraduaat “Hoogbegaafdheidscoach op school” (Howest).
EVALUEREN & FEEDBACK
Evalueren is niet enkel naar de punten kijken!
We willen onze leerlingen uitdagen om te groeien naar een sterke leerhouding en een kritische sociale houding: jongeren die bereid zijn een leven lang bij te leren, jongeren die zichzelf almaar beter kennen en met de anderen kunnen communiceren.
Met het bespreken van de attitude willen we de leerlingen een spiegel voorhouden waarin ze zichzelf zien evolueren tot weerbare jongeren. Het kan zo een leidraad zijn om te communiceren of van gedachten te wisselen over de groeicurve in leer- en sociale houding van onze leerlingen.
Daarnaast krijgen de leerlingen op regelmatige basis een overzicht van hun resultaten via het rapport. De punten en resultaten van de evaluatiemomenten zijn te vinden op Smartschool (voor zowel de leerlingen als voor de ouders). Doorheen het schooljaar geven we in de eerste graad een papieren versie van het rapport met een overzicht van de tot dan behaalde resultaten. Via onze (digitale) rapportering van dagelijks werk en proefwerken signaleren we zo snel mogelijk probleemsituaties bij leerlingen. Bij elk probleem hoort recht op advies en begeleiding.
In elke klas zitten leerlingen met verschillende ondersteuningsnoden, competenties en leervoorkeuren. Dat vraagt ook naar een gerichte lesaanpak. Daarom hebben begeleid zelfstandig leren, groepswerk, werken in niveaugroepen, onderzoeksstrategieën ontwikkelen en verfijnen, gedifferentieerd oefenen, remediërend oefenen, vaardigheden trainen, co-teachen … hun plek in SGW. Via deze coöperatieve werkvormen in verschillende vakken vanaf het eerste jaar willen we leerlingen uitdagen.
Vanuit die alternatieve didactische werkvormen stimuleren we leerlingen om zelf actief informatie te verwerven en bereiden wij hen voor op belangrijke vaardigheden en strategieën waarop ze kunnen terugvallen in het hoger onderwijs en het beroepsleven.
Op hun rapport lezen leerlingen en ouders de resultaten met bijhorende feedback gegeven door de verschillende vakleerkrachten.
Zelfreflectie vinden we belangrijk. In de eerste graad volgt na elk rapport een rapportbespreking. Leerlingen bewaren het reflectieblad in hun rapportmapje zodat het ook feedback voor ouders kan vormen.
We bieden ook redplanken aan. Deze springplanken kunnen leerlingen vooruithelpen in hun leerproces voor een bepaald vak. Deze ondersteuning gebeurt tijdens een differentiatieles of tijdens een afgesproken moment met de leerkracht.
BEGELEIDING OP MAAT
Voeg je koptekst tekst hier toe
Wij bieden een bijzondere aandacht voor leer- en ontwikkelingsstoornissen. Op basis van de beschikbare informatie en onderwijsbehoeften van de leerling wordt beslist welke maatregelen worden genomen. Onze school werkt met een zorgbeleid waarin sticordi-maatregelen (stimuleren, compenseren, remediëren, differentiëren) een plek krijgen.
De maatregelen worden besproken door de begeleidende klassenraad. Vervolgens kan er een gepersonaliseerd begeleidingsplan uitgeschreven worden. Ouders worden als ervaringsdeskundigen nauw bij de verhoogde zorg betrokken. Dat geldt trouwens ook voor de leerling zelf. We proberen op die manier de noden van zorgleerlingen op te vangen om hun schooltraject optimaal te ondersteunen. Hierbij hebben we ook een vlotte samenwerking met externe ondersteuners en het VCLB.
Op SGW is er plaats om te studeren!
Op maandag, dinsdag en donderdag is er gratis avondstudie met toezicht tot 17.30 uur. Tijdens de proefwerkenperiode kan er op school gestudeerd worden.
Taalondersteuning geven aan leerlingen betekent niet dat de inhoud van het vak moet wijken voor taal. Het betekent wel dat de vakleerkrachten extra aandacht hebben voor taal en taal leren, waardoor de slaagkansen van de leerlingen verhogen. Als we taalsteun geven, optimaliseren we het leren van al onze leerlingen.
Secundaire scholen moeten net als lagere scholen vanaf 1 september 2014 alle eerstejaars bij de start van een schooljaar verplicht screenen op hun taalvaardigheid. Een goede beheersing van de onderwijstaal is onmisbaar voor de leerprestaties.
Afhankelijk van deze resultaten wordt er bekeken of er gerichte taalondersteuning nodig is.